Unia Europejska wyznacza krajom członkowskim ambitny cel, którym jest osiągnięcie statusu najbardziej dynamicznej i konkurencyjnej gospodarki. Szczególny wzrost występuje dla inwestycji w badania i rozwój technologiczny, mających w dłuższej perspektywie znacząco podnieść poziom zatrudnienia czy osiągane przychody. Unia Europejska aktywnie promuje innowacje tego typu również w celach ekologicznych, ponieważ pozwalają one na redukcję emisji gazów cieplarnianych. Z myślą o realizacji tych celów opracowano szereg instrumentów na poziomie ogólnoeuropejskim oraz krajowym, które składają się na specyficzny system finansowania projektów UE.
Najważniejsze instrumenty finansowe w Unii Europejskiej
Na rozwój regionalny, badania naukowe, przedsiębiorczość czy infrastrukturę przeznaczone są fundusze strukturalne. Środki te pochodzą z budżetu UE, a za ich dystrybucję odpowiadają państwa członkowskie. Unia Europejska prowadzi też wiele specjalnych programów, które finansują projekty realizowane w wybranych dziedzinach. W tym przypadku środki również pochodzą z budżetu unijnego, a do beneficjentów trafiają bezpośrednio po złożeniu odpowiedniego wniosku. Wyróżnić można także inne instrumenty finansowe, w tym przeznaczone dla krajów starających się o członkostwo w Unii Europejskiej lub są z nią powiązane na podstawie porozumienia o stowarzyszeniu. Beneficjenci mogą korzystać nie tylko ze środków pieniężnych, ale też wsparcia w formie szkoleń. Ich celem jest poprawa jakości projektów i zwiększenie ich skuteczności.
Finansowanie projektów z funduszy europejskich
Każdy podmiot wnioskujący o fundusze unijne na finansowanie projektów musi spełnić konkretne wymagania, a także złożyć wniosek zgodnie z regulaminem danego programu. Informacje na ten temat są udzielane przez Komisję Europejską, a także na stronach internetowych wybranych programów operacyjnych. Pomoc w pozyskiwaniu funduszy unijnych może zapewnić zespół doradców InnovaTree, którzy zajmują się sporządzaniem wniosków i kompletowaniem wymaganej dokumentacji. Istotnym elementem finansowania projektów Unii Europejskiej jest współpraca beneficjentów z organizacjami pozarządowymi, urzędami, przedsiębiorstwami, podmiotami naukowymi czy lokalnymi społecznościami. Takie partnerstwo jest kluczowe dla zwiększenia skuteczności projektów, a także zapewnienia bardziej zrównoważonego rozwoju gospodarki.
Proces ubiegania się o dotacje unijne
Pozyskiwanie funduszy unijnych wymaga przede wszystkim doboru odpowiedniego programu, a następnie zapoznania się z kryteriami oceny oraz innymi wytycznymi. Kolejnym krok polega na przygotowaniu i złożeniu wniosku, podlegającemu następnie weryfikacji przez Komisję Europejską lub krajowe organy zarządzające dystrybucją środków unijnych. Fundusze europejskie zawsze są przyznawane na podstawie wyników takiej oceny. Projekt finansowany w taki sposób powinien być zrealizowany zgodnie z zasadami ustalonymi w umowie, a także podlegać raportowaniu pod względem osiąganych postępów. Obecnie Unia Europejska stara się dążyć do tego, aby włączać w procesy decyzyjne również społeczeństwo. Odbywa się to poprzez specjalne konsultacje czy udostępnianie informacji o wdrażanych projektach.
Monitorowanie wyników projektów UE
Istotnym aspektem finansowania projektów unijnych jest monitorowanie ich wyników. Beneficjenci mają obowiązek zgłaszania osiąganych postępów w odpowiednich raportach. Komisje i organy odpowiedzialne za dystrybucję środków z UE przeprowadzają też regularne kontrole, co odbywa się celem potwierdzenia realizacji projektów zgodnie z oczekiwaniami i celami. Beneficjent powinien ponadto przedstawić końcowy raport po sfinalizowaniu swojej inwestycji. Takie działanie ma na celu ocenę efektywności wykorzystania środków unijnych, co ma swoje przełożenie na poprawę polityki spójności oraz zredukowanie różnic rozwojowych w poszczególnych regionach. Rozwiązanie to ma szczególne znaczenie dla regionów gorzej rozwiniętych, ponieważ pozwala na podniesienie ich konkurencyjności oraz stymulowanie wzrostów gospodarczych.